ΑΠΟΚΟΛΛΗΣΗ ΥΑΛΟΕΙΔΟΥΣ

ΑΠΟΚΟΛΛΗΣΗ ΥΑΛΟΕΙΔΟΥΣ

Το υαλοειδές σώμα είναι μια ζελατινώδης ουσία που πληρεί τον βολβό του οφθαλμού, πίσω από το φακό και έρχεται σε επαφή με τον αμφιβληστροειδή. Το υαλοειδές φυσιολογικά συμφύεται πιο στερεά σε ορισμένα σημεία με το τοίχωμα του βολβού.

Τα σημεία αυτά είναι:

  • Τα όρια της οπτικής θηλής
  • Ένας δακτύλιος γύρω από την ωχρά κηλίδα
  • Τα μεγάλα αγγεία του αμφιβληστροειδούς
  • Η οπίσθια επιφάνεια του φακού (δακτύλιος Egger)

Η εκφύλιση του υαλοειδούς  στους εμμέτρωπες αρχίζει  να εμφανίζεται  φυσιολογικά στην ηλικία των 50 χρονών.  Στη βιομικροσκόπηση η εκφύλιση αυτή εκδηλώνεται με την εμφάνιση στο κεντρικό υαλοειδές λεπτότερων ή παχύτερων ινιδίων. Μεταξύ των ινιδίων αυτών, αναπτύσσονται περιοχές με ρευστοποιημένο υαλοειδές.

Υποκειμενικά οι αλλοιώσεις αυτές γίνονται αντιληπτές από το άτομο με το αίσθημα μικρών στιγμάτων, μυγών ή αραχνών, που μετακινούνταν στο χώρο του οπτικού του  πεδίου με τις κινήσεις των οφθαλμών.

Οι περιοχές αυτές με το ρευστοποιημένο υαλοειδές, συνενώνονται για να σχηματίσουν μια μεγαλύτερη κοιλότητα, η οποία όταν φτάσει στο πίσω μέρος του οφθαλμού (οπίσθιο πόλο) και συνήθως στην περιοχή της ωχράς, ρηγνύετε σχηματίζοντας μια οπή. Μέσω αυτής της οπής το ρευστοποιημένο υαλοειδές περνά στον οπισθουαλοειδικό χώρο, και χωρίζει το υαλοειδές από τον αμφ/δή.

Όταν αυτό γίνεται απότομα, προκαλούνται ισχυρές έλξεις του υαλοειδούς αντίστοιχα προς τη θέση των ισχυρών συμφύσεων, με το τοίχωμα του βολβού , με αποτέλεσμα:

  • είτε να σπάσουν οι συμφύσεις αυτές ή
  • να σχισθεί ο αμφιβληστροειδής αντίστοιχα προς τη σύμφυση (ρωγμή αμφ/δούς)
  • είτε να σπάσει κάποιος  μικρός αγγειακός  κλάδος με αποτέλεσμα τη ενδουαλοειδική αιμορραγία

Πέραν της ηλικίας, ρόλο στην δημιουργία της οπίσθιας αποκόλλησης του υαλοειδούς φαίνεται να παίζουν και:

  1. Η μυωπία μεγαλύτερη των 6 διοπτριών
  2. Η εγχείρηση καταρράκτη
  3. Η οπίσθιας καψουλοτομή ΜΕ YAG LASER για τη διόρθωση του δευτερογενούς καταρράκτη
  4. Παλαιότερη  ενδοφθάλμια φλεγμονή

 

Η οπίσθια αποκόλληση του υαλοειδούς προκαλεί στο άτομο ορισμένα συμπτώματα, όπως:

  1. Μυοψίες: Μαύρα στίγματα ή ιπτάμενες μύγες ή θολώσεις με μορφή ιστού αράχνης που εμφανίζονται απότομα στο οπτικό του πεδίο και μετακινούνται με τις κινήσεις των βολβών, όταν  κοιτάζετε σε μια καθαρή επιφάνεια, όπως σε ένα άσπρο τοίχο ή ένα γαλάζιο ουρανό.

Αιωρούμενα μαύρα στίγματα στο υαλοειδές.

Οι περισσότεροι ασθενείς αντιμετωπίζουν ενστικτωδώς το πρόβλημα κοιτάζοντας γρήγορα πάνω και μετά κάτω, προωθώντας έτσι τη μετακίνηση των στιγμάτων έξω από το κεντρικό οπτικό άξονα Το φαινόμενο μπορεί να είναι ιδιαίτερα ενοχλητικό, ειδικά στο διάβασμα. Οι μυϊοψίες από τη στιγμή που θα δημιουργηθούν, δεν υπάρχει τρόπος να υποχωρήσουν τελείως αλλά υπό φυσιολογικές συνθήκες παραμένουν ορατές, μέχρι ο εγκέφαλος να συνηθίσει την παρουσία τους και να τις «αγνοεί» (fadeout).

  1. Φωταψίες: καλούνται οπτικά φαινόμενα σαν λάμψειςή αστραπές ή σπίθες τσακμάκι που  προκαλούνται από τις έλξεις που ασκεί το υαλοειδές στον αμφιβληστροειδή, κατά τη διαδικασία της εκφυλιστικής συρρίκνωσης του. Το φαινόμενο αυτό μπορεί να παρουσιάζει διακυμάνσεις για αρκετές εβδομάδες ή μήνες μέχρι να ολοκληρωθεί η οπίσθια αποκόλληση του υαλώδους.

Λάμψεις φωτός μπορεί να εμφανίζονται σε αρκετούς ασθενείς που πάσχουν από οφθαλμική ημικρανία, οφειλόμενη σε  σπασμό των αγγείων του ματιού. Το φαινόμενο χαρακτηρίζεται από ακανόνιστες γραμμές ή «ώσεις θερμότητας» στο ένα ή και στα δύο μάτια, στο κεντρικό ή και περιφερικό τμήμα του οπτικού πεδίου για 10-20 λεπτά ή περισσότερο, συνοδευόμενες συνήθως  από κεφαλαλγία.

  1. Θόλωση ή απώλεια της όρασης λόγω ρήξης αγγείου και επελθούσης ενδουαλοειδικής αιμορραγίας.

Η ολοκλήρωση της οπίσθιας αποκόλλησης του υαλοειδούς, πραγματοποιείται συνήθως σε βραχύ χρονικό διάστημα (από λίγες ημέρες μέχρι 3 – 4 εβδομάδες).

Το 10-46% των ρωγμών πραγματοποιείται συνήθως σε αυτό το διάστημα και σπάνια εβδομάδες ή μήνες μετά την ολοκλήρωσή τους.

Έτσι, σε περίπτωση που οι μυϊοψίες αυξάνουν σε αριθμό και ένταση ή συνοδεύονται από  επίμονες  λάμψεις ή απώλεια μέρους του οπτικού πεδίου, είναι απαραίτητη η άμεση οφθαλμολογική εξέταση (εντός 24ωρου) με βυθοσκόπηση υπό μυδρίαση, για τη διάγνωση σοβαρών οφθαλμικών παθήσεων που ενδεχομένως υποκρύπτονται πχ ρωγμές.

Η εξέταση αυτή πρέπει να επαναλαμβάνεται 2-3φορές σε χρονικά διστήματα πέραν της εβδομάδας, ιδίως όταν οι φωταψίες συνεχίζονται. Η ανακάλυψη και αντιμετώπιση τυχών ρωγμών του αμφ/δή με laser φωτοπηξία, μπορεί να προλάβει σοβαρότερες και απειλητικότερες για την όραση καταστάσεις.