ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΒΛΕΦΑΡΩΝ ΚΑΙ ΔΑΚΡΥΙΚΗΣ ΣΥΣΚΕΥΗΣ

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΒΛΕΦΑΡΩΝ ΚΑΙ ΔΑΚΡΥΙΚΗΣ ΣΥΣΚΕΥΗΣ
  1. Βλεφαρίτιδα

Η βλεφαρίτιδα είναι μία συνηθισμένη και επίμονη φλεγμονή των βλεφάρων. Στα συμπτώματά της περιλαμβάνονται ερεθισμός, κνησμός (φαγούρα) και συχνά κοκκίνισμα του ματιού. Η κατάσταση αυτή συχνά παρουσιάζεται σε άτομα που έχουν τάση για λιπαρότητα στο δέρμα, έχουν πιτυρίδα ή ξηροφθαλμία. Η βλεφαρίτιδα μπορεί να κάνει την εμφάνισή της στην πρώιμη παιδική ηλικία, με την εμφάνιση κοκκίωσης στα βλέφαρα και να συνεχίσει σαν χρόνια κατάσταση, για την υπόλοιπη ζωή. Μπορεί βέβαια να πρωτοεμφανιστεί και αργότερα στη ζωή ενός ατόμου.

Σε φυσιολογικές συνθήκες, στην επιφάνεια του δέρματος, γύρω από τα μάτια, ζουν διάφορα βακτήρια. Σε κάποιες περιπτώσεις, τα βακτήρια αυτά αρχίζουν να αναπτύσσονται μέσα στο δέρμα, στη βάση των βλεφαρίδων. Στη βλεφαρίτιδα και τα δύο βλέφαρα καλύπτονται από λιπαρό έκκριμα και βακτήρια κοντά στη βάση των βλεφαρίδων. Το μάτι είναι ερεθισμένο και στη περιοχή παρατηρείται φλεγμονή, η οποία ορισμένες φορές σχετίζεται με υπερλειτουργία των παρακείμενων σμηγματογόνων αδένων. Επίσης προκαλείται απολέπιση – που μοιάζει με πιτυρίδα – και σχηματισμός σωματιδίων κατά μήκος των βλεφαρίδων και της άκρης του βλεφάρων, ή και χαλάζιο (επίπονο φλεγμονώδες εξόγκωμα εντός των βλεφάρων). Σε ορισμένες περιπτώσεις η απολέπιση ή τα βακτήρια προκαλούν μόνο μικρό ερεθισμό και κνησμό, αλλά σε άλλες μπορεί να προκαλέσουν κοκκίνισμα, «τσίμπημα» ή «κάψιμο». Ορισμένα άτομα μπορεί να αναπτύξουν ακόμα και αλλεργία στην απολέπιση ή στα βακτήρια που τα περιβάλλουν. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρότερες επιπλοκές, όπως φλεγμονή των ιστών του οφθαλμού, συγκεκριμένα του κερατοειδούς (το διαυγές, πρόσθιο άνοιγμα του ματιού).

Σε ασθενείς που πάσχουν από βλεφαρίτιδα πρέπει να εξακριβώνονται τα εξής τρία βασικά σημεία:

  • Αν υπάρχει παρουσία flecks (πιτυρίδα) πάνω στις βλεφαρίδες των ασθενών και τους φλεγμαίνοντες αδένες.                       
  • Αν η βλεφαρίτιδα συνοδεύεται από σταφυλοκοκκική επιμόλυνση. Αυτό γίνεται εύκολα αντιληπτό από τα μικρά έλκη που παρουσιάζει μια τέτοια επιμόλυνση στις βάσεις των βλεφαρίδων.
  • Αν η βλεφαρίτιδα συνοδεύεται από ροζοδόχο ακμή.                                                                                               

Πως αντιμετωπίζεται η βλεφαρίτιδα;

 

Η βλεφαρίτιδα είναι μια κατάσταση που μπορεί να μην θεραπευθεί, αλλά όταν βρίσκεται σε έξαρση, μπορεί να ελεγχθεί με μερικά απλά καθημερινά μέτρα:

  • Βρέχετε μία καθαρή πετσέτα με ζεστό νερό ή χαμομήλι (όχι ζεματιστό), τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα. Αφού την στύψετε, τοποθετήστε την επάνω από τα κλειστά βλέφαρα για 1-3 λεπτά. Όταν η πετσέτα κρυώσει, βρέξτε την ξανά και επαναλάβατε 2-3 φορές. Αυτό θα μαλακώσει και θα χαλαρώσει την απολέπιση και τις εκκρίσεις. Είναι επίσης σημαντικό είναι ότι η διαδικασία αυτή βοηθά στην υγροποίηση των λιπαρών εκκρίσεων από τους σμηγματογόνους αδένες των βλεφάρων, πράγμα που προλαμβάνει την ανάπτυξη του χαλάζιου (δηλ. του φλεγμονώδους ογκιδίου μέσα στον σμηγματογόνο αδένα του βλεφάρου).
  • Πλένετε τις βλεφαρίδες (όχι το μάτι) με Baby Shampoo, αραιώνοντας μία σταγόνα Baby Shampoo σε 10 σταγόνες νερό.
  • Εάν έχει συνταγογραφηθεί αλοιφή αντιβιοτικού, επαλείψτε τη βάση των βλεφαρίδων (συνήθως πριν τον βραδινό ύπνο), χρησιμοποιώντας την άκρη του δακτύλου σας (αφού έχετε πλύνει καλά τα χέρια) ή ένα κομμάτι βαμβάκι.

Τα απλά και καθημερινά μέτρα υγιεινής μπορούν να μειώσουν τον αριθμό των πρόσθετων φαρμακευτικών σκευασμάτων που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της βλεφαρίτιδας και των συμπτωμάτων της.

  • Για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της ξηροφθαλμίας μπορούν να  χρησιμοποιηθούν τεχνητά δάκρυα (σταγόνες που μπορείτε να προμηθεύεστε χωρίς συνταγή γιατρού, προτείνονται τα σκευάσματα που δεν περιέχουν συντηρητικά).
  • Για τη μείωση της φλεγμονής μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μικρό διάστημα στεροειδή. (συνήθως αλοιφή Tobradex)
  • Για την ελάττωση του βακτηριδιακού περιεχομένου των βλεφάρων μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντιβιοτικά.
  • Για τη συστηματική αντιμετώπιση τόσο της σοβαρής βλεφαρίτιδας, όσο και της ροζοδόχου ακμής χορηγούνται Vibramycin ή Minocycline, από το στόμα. Σε γενικές γραμμές είναι προτιμότερη η χρήση Doxycycline ή Minocycline που δεν έχουν περιορισμούς χορήγησης μαζί με τα γεύματα.

Σημαντική αντένδειξη για τη χορήγηση των παραπάνω φαρμάκων αποτελεί η εγκυμοσύνη, διότι μπορούν να προκαλέσουν διαταραχές στην εμβρυογένεση, στα δόντια και στα οστά.

Τα φαρμακευτικά σκευάσματα από μόνα τους δεν επαρκούν ως θεραπεία. Η εφαρμογή θερμότητας και το προσεκτικό καθάρισμα των βλεφαρίδων καθημερινά, αποτελούν το κλειδί για τον έλεγχο της βλεφαρίτιδας.

2)Εντρόπιον

Το εντρόπιο είναι μια πάθηση στην οποία το  χείλος του κάτω βλεφάρου γυρίζει προς τα μέσα, με αποτέλεσμα  οι βλεφαρίδες να στέφονται  προς τον κερατοειδή.

Αυτό μπορεί να έχει ως συνέπεια το τρίψιμο των βλεφαρίδων στο μάτι, με αποτέλεσμα πόνο, ερυθρότητα, αντανακλαστικό βλεφαρόσπασμο και δακρύρροια. Από την τριβή των βλεφαρίδων με τον κερατοειδή μπορεί να προκληθεί απόπτωση του επιθηλίου, έλκη, θολερότητες και νεοαγγείωση του κερατοειδούς, με άσχημες συνέπειες για τον οφθαλμό και την όραση.

Το εντρόπιο διακρίνεται σε γεροντικό, σπαστικό και ουλώδες, με συνηθέστερο το πρώτο, το οποίο παρατηρείται κυρίως σε ηλικιωμένους άνω των 70 χρόνων.

Η θεραπεία της τριχίασης (της τριβής των βλεφαρίδων στον κερατοειδή) μπορεί να είναι παροδική (αφαίρεση των παθολογικών βλεφαρίδων με ειδική λαβίδα) ή μόνιμη, με καταστροφή του θυλάκου των παθολογικών βλεφαρίδων με διάφορες μεθόδους, όπως η διαθερμία, η κρυοπηξία, το Argon Laser και η ηλεκτρόλυση. Όταν οι μέθοδοι αυτές δεν αποδίδουν, προσφεύγουμε στη χειρουργική αποκατάσταση του εντροπίου που προκάλεσε την τριχίαση.

3)Εκτρόπιον

Εκτρόπιο ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία το κάτω βλέφαρο στρέφεται προς τα έξω.

Συχνά είναι αποτέλεσμα της χαλάρωσης του δέρματος, που επέρχεται με την πρόοδο της ηλικίας. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν δακρύρροια, βλεννώδεις εκκρίσεις και αίσθηση ξένου σώματος στο μάτι, ενώ έμμεσα μπορεί να επηρεαστεί και η όραση.

Άλλες αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν εκτρόπιο είναι διάφοροι τραυματισμοί, χημικά ή θερμικά εγκαύματα, παθήσεις όπως το ουλώδες πεμφιγοειδές και οι αλλεργίες.

Προκειμένου να προληφθεί ενδεχόμενη βλάβη στο μάτι, μια χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι απαραίτητη. Αυτή συνίσταται στην αποκατάσταση της θέσης του βλεφάρου και γίνεται με τοπική αναισθησία.

4) Χαλάζιο

Το χαλάζιο είναι μια χρόνια λιποκοκκιωματώδης φλεγμονή που αναπτύσσεται μετά από την απόφραξη των στομίων των σμηγματογόνων αδένων των βλεφάρων (μεϊβομιανών ή αδένων του Ζeis). Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη σταδιακή δημιουργία άσηπτου ευμεγέθους κύστεως (σαν «μπαλάκι») που εντοπίζεται συνήθως στο άνω και σπανιότερα στο κάτω βλέφαρο. Αν και το χαλάζιο συνήθως δεν οφείλεται σε βακτηρίδια, η θέση που βρίσκεται μπορεί δευτερευόντως να επιμολυνθεί από σταφυλόκοκκο. Σε αντίθεση με την κριθή το χαλάζιο συνήθως εντοπίζεται μακριά από το βλεφαρικό χείλος και προς το εσωτερικό μέρος του βλεφάρου, μη συμφυόμενου με το δέρμα σε στενή επαφή με τον ταρσό (σκληρό ινώδες πέταλο). Ασθενείς με ροδόχρου ακμή ή σμηγματορροϊκή δερματίτιδα έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν χαλάζιο και ενδεχομένως πολλαπλά ή υποτροπιάζοντα χαλάζια.

Το χαλάζιο εμφανίζεται σαν φλεγμονώδεις διογκώσεις του βλεφάρου. Το βλέφαρο έχει οίδημα, είναι κόκκινο ενώ πονάει έντονα ειδικά στην πίεση. Μπορούν να αφορούν στο πάνω ή στο κάτω βλέφαρο, στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό του. Στο χαλάζιο μπορεί να εκδηλωθεί αιφνίδιο οίδημα σε όλη την έκταση του βλεφάρου που περιορίζει το οπτικό πεδίο. Αν το μέγεθος της κύστης είναι μεγάλο, τότε το μπορεί να προκαλέσει και θολή όραση λόγω του αστιγματισμού που προκαλεί πιέζοντας τον κερατοειδή. Αν η κύστη έχει επιμολυνθεί μπορεί να υπάρξει έξοδος πυώδους εκκρίματος.

Oταν είναι μικρό το χαλάζιο και χωρίς συμπτώματα, μπορεί να εξαλειφθεί χωρίς θεραπεία. Αν είναι μεγάλο, μπορεί να θολώνει την όραση λόγω παραμόρφωσης του σχήματος του ματιού. Τοπικές οφθαλμικές αλοιφές και κολλύρια με αντιβιοτικό ή με μικτή χρήση τοπικής κορτιζόνης είναι η κύρια θεραπεία. Είναι σημαντικό να ξεκινήσετε την θεραπεία αμέσως διότι αν η φλεγμονή γίνει χρόνια τότε μπορεί να δημιουργήσει μια πλήρη κύστη η οποία δεν θεραπεύεται με φαρμακευτική αγωγή αλλά με χειρουργική αφαίρεση. Ετσι αν το χαλάζιο δεν έχει περάσει μετά από 3 ή 4 εβδομάδες, τότε μπορεί να γίνει χειρουργική αφαίρεση.

Επομένως, τα χαλάζια μπορεί να αντιμετωπισθούν με μία ή με συνδυασμό των παρακάτω μεθόδων:

  • Αντιβιοτικά ή συνδυασμοί με στεροεδή τοπικά κολλύρια την ημέρα και αλοιφή το βράδυ για μερικές ημέρες.
  • Θερμά επιθέματα στο μάτι. Τα θερμά επιθέματα μπορεί να εφαρμοσθούν με ποικίλους τρόπους. Ο απλούστερος είναι να κρατήσουμε μια καθαρή πετσέτα βουτηγμένη στο ζεστό νερό πάνω στα κλειστά βλέφαρα για 5-10 λεπτά , 3-4 φορές την ημέρα. Ξαναβρέχουμε κάθε φορά την πετσέτα ώστε να τη διατηρούμε αρκετά θερμή. Τέλος, στεγνώνουμε με απαλές κινήσεις τα βλέφαρα και σκουπίζουμε κάθε ίχνος από πύο ή άλλο έκκριμα με καθαρή γάζα την οποία αλλάζουμε σε κάθε σκούπισμα.
  • Μασάζ του αδένα χαλαρά και περιοδικά, σε συνδυασμό με φαρμακευτική θεραπεία και θερμά επιθέματα

Τα χαλάζια συνήθως απαντούν ικανοποιητικά στη θεραπεία αν και ορισμένα άτομα είναι επιρρεπή σε υποτροπές. Τότε απαιτείται επαναλαμβανόμενη θεραπεία και σχολαστικότερος έλεγχος για αιτιολόγιση των υποτροπών.

Αν ένα χαλάζιο επανεμφανισθεί στην ίδια θέση τότε ο οφθαλμίατρος θα ζητήσει βιοψία για τον αποκλεισμό σοβαρότερων προβλημάτων.

5)Κρίθη

Η Εξωτερική κριθή (ή αλλιώς κριθαράκι) είναι οξεία σταφυλοκοκκική (συνήθως) μόλυνση του θύλακα των βλεφαρίδων, με συμμετοχή των παρακείμενων σμηγματογόνων και ιδρωτοποιών αδένων του Zeiss aki Moll. Εμφανίζεται ως ένα μικρό, κόκκινο, επώδυνο ογκίδιο με «λευκή μύτη» που υποδηλώνει την ύπαρξη πύου, στο έξω τμήμα της ρίζας των βλεφαρίδων.

Η Εσωτερική κριθη είναι οξύ πυώδης φλεγμονή των αδένων του meibomius. Συνήθως αποφράζεται ο εκφορητικός πόρος και επιμολύνεται με σταφυλόκοκκο.

Μεγάλη σημασία έχει η κριθή που εντοπίζεται στον έσω κανθό γιατί είναι δυνατό η φλεγμονή να μεταφερθεί δια της γωνιαίας φλέβας στην οφθαλμική και από εκεί στο σηραγγώδη κόλπο και να αναπτυχθεί θρομβοφλεβίτιδα του σηραγγώδους κόλπου

Η κριθή εμφανίζεται σαν φλεγμονώδεις διογκώσεις του βλεφάρου. Το βλέφαρο έχει οίδημα, είναι κόκκινο ενώ πονάει έντονα ειδικά στην πίεση. Μπορούν να αφορούν στο πάνω ή στο κάτω βλέφαρο, στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό του. Στην κριθή συνήθως είναι εμφανές ένα άσπρο σημείο, που αποδεικνύει ότι υπάρχει πύον. Αν το μέγεθος της κύστης είναι μεγάλο, τότε το μπορεί να προκαλέσει και θολή όραση λόγω του αστιγματισμού που προκαλεί πιέζοντας τον κερατοειδή. Αν η κύστη έχει επιμολυνθεί μπορεί να υπάρξει έξοδος πυώδους εκκρίματος.

Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η εξωτερική κριθή απορροφάται ή παροχετεύεται αυτόματα, κοντά στη ρίζα της βλεφαρίδας χωρίς να απαιτεί καμία αγωγή. Η αφαίρεση της βλεφαρίδας που σχετίζεται με τον πάσχοντα θύλακο μπορεί να επιταχύνει την παροχέτευση του πύου.

Αντίθετα σε μια εσωτερική κριθή μπορεί να απαιτηθεί διάνοιξη και απόξεση στις περιπτώσεις που παραμένει υπολειμματικό ογκίδιο μετά την υποχώρηση της οξείας λοίμωξης.

Κολλύρια με τοπικά αντιβιοτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά περίσταση.

Θερμά επιθέματα (κομπρέσες) μπορεί να αποδειχθούν ωφέλιμα σε βαριές περιπτώσεις.

Συστηματική αντιβίωση μπορεί να είναι απαραίτητη όταν υπάρχει βαριά προδιαφραγματική κυτταρίτιδα κόγχου, και προληπτικά σε κριθή έσω κανθού.

6) ΠΤΩΣΗ ΒΛΕΦΑΡΩΝ

Η βλεφαρόπτωση  είναι η παθολογικά χαμηλή θέση του ενός η και των δύο άνω βλεφάρων σε σχέση με τον οφθαλμό , κάποιες φορές σκεπάζοντας τον οπτικό άξονα και περιορίζοντας την όραση.

  1. Η βλεφαρόπτωση μπορεί να είναι συγγενής,

δηλαδή παρούσα κατά τη γέννηση και οφείλεται σε ανωμαλία της διάπλασης του ανελκτήρα μυός του άνω βλεφάρου.

  1. Γεροντική: Είναι εκφυλιστική διεργασία που αφορά στην απονεύρωση του ανελκτήρα και σχετίζεται με την ηλικία. Δεν πρέπει να συγχέεται με την «δερματοχάλαση» της μέσης ηλικίας όπου το δέρμα «κρεμάει» πάνω από το βλεφαρικό όριο προφανώς λόγω της φυσιολογικής διαδικασίας γήρανσης.
  2. Νευρογενής: Λογω δυσλειτουργίας του νεύρου που ελέγχει τον ανελκτήρα μυ πχ. πάρεση κοινού κινητικού νεύρου.
  3. Μυογενής: Από συγγενή ή επίκτητη βλάβη του ίδιου του ανελκτήρα μυός ή από ελαττωμένη μεταβίβαση νευρικών ώσεων στη νευρομυική σύναψη.

Η θεραπεία της βλεφαρόπτωσης, όταν προκαλεί προβλήματα, είναι χειρουργική και η τεχνική που θα χρησιμοποιηθεί εξαρτάται τα υποκειμενικά αίτια και τα ευρήματα  της εξέτασης του ασθενούς(βλεφαροπλαστική).

7)Ξηροφθαλμία

Το σύνδρομο ξηροφθαλμίας είναι ένα από τα πιο συχνά προβλήματα και προκαλείται από καταστάσεις που δημιουργούν προβλήματα στην ποιότητα ή και στην ποσότητα της δακρυικής στιβάδας η οποία ενυδατώνει το μάτι.

Τα δάκρυα σχηματίζουν την προκεράτεια δακρυϊκή στιβάδα η οποία αποτελείται από τρεις επιμέρους στιβάδες.

  • Τη βλεννώδη στιβάδα που καλύπτει τον κερατοειδή χιτώνα (η εξωτερική επιφάνεια του ματιού) δημιουργώντας μια χαμηλή συγκόλληση με αυτόν ούτως ώστε το δάκρυ να παραμένει σταθερό επάνω στο μάτι.
  • Την υδάτινη στιβάδα που διατηρεί σταθερή την περιεκτικότητα του κερατοειδή σε νερό και μεταφέρει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά σε αυτόν Αυτή η στιβάδα αποτελείται από 98% νερό μαζί με μικρές ποσότητες από χλωριούχο νάτριο (αλάτι), πρωτεΐνες και άλλα συστατικά.
  • Την ελαιώδης στιβάδα δημιουργεί μια ελαιώδη μεμβράνη η οποία καλύπτει την δακρυϊκή στιβάδα και την προστατεύει από την εξάτμιση. Επίσης συγκρατεί τα δάκρυα εντός των βλεφάρων και εμποδίζει την υπερχείλισή τους.

Τα δάκρυα δημιουργούνται σε πολλούς αδένες γύρω από το μάτι. Το υδάτινο στρώμα παράγεται στον δακρυϊκό αδένα, ο οποίος βρίσκεται στην βάση του άνω βλεφάρου. Πολλοί μικροί αδένες ανάμεσα στα τοιχώματα των βλεφάρων παράγουν το ελαιώδες και λιπώδες στρώμα. Με κάθε βλεφαρισμό τα βλέφαρα απλώνουν τα δάκρυα επάνω στο μάτι. Τα δάκρυα που περισσεύουν κυλούν προς τους δύο μικρούς πόρους στην άκρη του ματιού κοντά στην μύτη. Αυτοί οι πόροι οδηγούν στα δακρυϊκά σωληνάρια τα οποία καταλήγουν στην ρινική κοιλότητα. Η επικοινωνία μεταξύ των δακρυϊκών πόρων και της ρινικής κοιλότητας είναι ο λόγος για τον οποίον όταν κλαίμε, τρέχει η μύτη μας.

Διάφορες καταστάσεις συμβάλουν στην εμφάνιση της ξηροφθαλμιας:

  • Ανεπάρκεια υδάτινης στιβάδας (Ξηρά κερατοεπιπεφυκίτιδα)
    • Ιδιοπαθής : πχ σε ηλικιωμένα άτομα, σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση

Καθώς γερνούμε το σώμα μας παράγει λιγότερο λιπαρές ουσίες– 60% λιγότερο στην ηλικία των 65 απ’ ότι στην ηλικία των 18. Αυτό είναι περισσότερο εμφανές στις γυναίκες, οι οποίες τείνουν να έχουν ξηρότερο δέρμα απ’ ότι οι άνδρες. Η έλλειψη ελαίου προσβάλλει και την δακρυϊκή στιβάδα. Χωρίς το απαραίτητο έλαιο η ελαιώδης στιβάδα δεν μπορεί να καλύψει όλη την δακρυϊκή στιβάδα η οποία εξατμίζεται γρηγορότερα και αφήνει περιοχές του κερατοειδούς στεγνές.

  • Πρωτοπαθές σύνδρομο sjogren: Εδώ έχουμε και ξηροστομία
  • Δευροπαθές σύνδρομο sjogren: Όπου ξηροφθαλμία και ξηροστομία έχουμε σε παθήσεις του συνδετικού ιστού πχ. Ρευματοειδής αρθρίτιδα, ερυθηματώδης λύκος
  • Ανεπάρκεια βλεννώδους στιβάδας

Ελαττωμένη έκκριση βλέννης έχουμε σε παθήσεις που προκαλούν καταστροφή των καλυκοειδών κυττάρων που την παράγουν πχ Αβιταμίνωση Α, Τράχωμα, Σύνδρομο Stevens Johnson, εκτεταμένα χημικά εγκαύματα.

  • Ανεπάρκεια ελαιώδους στιβάδας

Σε χρόνιες βλεφαρίτιδες.

  • Διαταραχές λειτουργίας βλεφάρων

Ανατομικές ή νευρολογικές καταστάσεις που εμποδίζουν το ανοιγοκλείσιμο των βλεφάρων η την ομαλή επαφή τους με την πρόσθια επιφάνεια του οφθαλμού πχ εντρόπιο – εκτρόπιο, λαγόφθαλμος , συγγενή κολόβωματα βλεφάρων, εξόφθαλμος

  • Αλλοι παράγοντες:

Πολλοί άλλοι παράγοντες, όπως η ζέστη, η ξηρασία και ο αέρας, το μεγάλο υψόμετρο και ο καπνός του τσιγάρου προκαλούν επίσης ξηροφθαλμία. Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται τα μάτια τους στεγνά όταν διαβάζουν ή δουλεύουν με τον υπολογιστή. Συχνά διαλείμματα για βλεφαρισμό προσφέρουν ενυδάτωση στα μάτια και απαλλάσσουν από τα συμπτώματα.

Οι χρήστες φακών επαφής μπορεί επίσης να υποφέρουν από ξηρότητα επειδή οι φακοί επαφής απορροφούν την δακρυϊκή στιβάδα, δημιουργώντας μακροχρόνιο σχηματισμό πρωτεϊνικών ιζημάτων στον φακό επαφής.

Επίσης ορισμένα φάρμακα προκαλούν Ξηροφθαλμία πχ αγχολυτικά, αντισταμινικά, αναστολείς τον β-υποδοχέων

 

Τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας ποικίλουν από

  •  Απλή ενόχληση
  • Καύσος
  • Ερυθρότης
  • Φαγούρα
  • Θολή όραση που βελτιώνεται με τον βλεφαρισμό
  • Υπερβολικό δάκρυσμα
  • Αύξηση των συμπτωμάτων μετά το διάβασμα την τηλεόραση ή την δουλεία στον υπολογιστή

Yπάρχουν πολλοί μέθοδοι για να ελεγχθεί η ξηροφθαλμία. Ο οφθαλμίατρος θα εντοπίσει την υποκείμενη αιτιολογία μετρώντας την παραγωγή, την εξάτμιση και την ποιότητα της δακρυϊκής στιβάδας με τη χρήση ειδικών δοκιμασιών όπως είναι:

  • το Shrimmer Τest με το οποίο μετράμε την ποσοτική έκκριση δακρύων, είναι ένα διηθητικό χαρτί, τοποθετείται στο μάτι του ασθενούς και διαβρέχεται από τα δάκρυά του σε ορισμένο χρόνο.
  • Η ποιότητα των δακρύων μπορεί να εξεταστεί με το BUT (Break Up Time) τεστ που ουσιαστικά εξετάζεται ο χρόνος εξάτμισης των δακρύων.
  • Χρώση με ερυθρό της βεγγάλης, χρωματίζονται τα νεκρά κύτταρα στην επιφάνεια του οφθαλμού. Έτσι αξιολογούμε την προστασία που προσφέρουν τα δάκρυα στην πρόσθια επιφάνεια του οφθαλμού.

 

Η αντιμετώπιση του ξηρού οφθαλμού είναι δύσκολη γιατί ο γιατρός δεν μπορεί να δώσει οριστική λύση στο χρόνιο αυτό πρόβλημα, παρά μόνο να ανακουφίσει τα συμπτώματα του ασθενούς

Η αρχική θεραπευτική προσέγγιση της ξηροφθαλμίας είναι η χρήση κολλυρίων που περιέχουν τεχνητά δάκρυα, τα οποία έχουν παρόμοια σύσταση με τα φυσικά. Και κυκλοφορούν είτε με τη μορφή λεπτόρρευστων υδαρών σταγόνων (κολλυρίων) βραχυχρόνιας δράσης για ήπιες καταστάσεις είτε με τη μορφή παχύρρευστων οφθαλμικών γελών  (gel) παρατεταμένης δράσης για σοβαρότερες καταστάσεις.

  • Σε σοβαρές περιπτώσεις ξηροφθαλμίας, μπορούμε να προτείνουμε την απόφραξη των δακρυικων σημείων με ειδικά πώματα είτε απορροφήσιμα πώματα κολλαγόνου ή μόνιμα πώματα σιλικόνης που μπορούν να τοποθετηθούν εύκολα στο ιατρείο με τοπική αναισθησία (σταγόνες) κι ειδικούς ιντζέκτορες.
  • Υπάρχουν επίσης απλές καθημερινές συνήθειες που με την αλλαγή τους βελτιώνουμε την ενόχληση από την ξηροφθαλμία
    • Αποφυγή έκθεσης σε επιβαρυντικούς παράγοντες του περιβάλλοντος(σκόνη, γύρη, καπνός, ξηρό κλίμα).
    • Η επαρκής ενυδάτωση με 8-10 ποτήρια νερό καθημερινά που διατηρεί το σώμα σε καλή κατάσταση κι απομακρύνει τα μεταβολισμένα απόβλητα.
    • Η συνειδητή προσπάθεια συχνότερου βλεφαρισμού και τακτικών διαλλειμάτων ιδιαίτερα όταν κατά το διάβασμα ή την παρατεταμένη χρήση οθόνης (ΤV ή H/Y).

 

  • Σε ειδικές περιπτώσεις πχ σύνδρομο sjogren η αύξηση της παραγωγής των δακρύων με χάπια Salogen τα οποία δρουν στον δακρυϊκό αδένα, μπορεί να είναι ευεργετική.
  • Ανοσοκατασταλτικά φάρμακα όπως είναι η κυκλοσπορίνη (restasis) αυξάνουν την παραγωγή των δακρύων καταπολεμώντας την φλεγμονή η την αντιγονική αντίδραση, που καταστρέφει τα κύτταρα του δακρυϊκού αδένα.

 

  • Συστηματική και τοπική χρήση βιταμίνης Α βοηθά στην ανάπλαση και του πάσχοντος επιθηλίου από την ξηρότητα ελαττώνοντας σημαντικά τα συμπτώματα και κυρίως το αίσθημα του ξένου σώματος, τον κνησμό και το κάψιμο.

 

  • Τέλος αντιβιοτικά από το στόμα, τα ω-3 λιπαρά οξέα, ζεστές κομπρέσες και μερικές φορές το μασάζ στα βλέφαρα βοηθούν πολλούς ασθενείς, που μέρος ή όλο το πρόβλημά τους μπορεί να οφείλεται σε δυσλειτουργία των αδένων που παράγουν την ελαιώδη στοιβάδα των δακρύων (μεϊβομιανοί αδένες), η οποία και εμποδίζει την εξάτμιση των δακρύων.